Overgewicht bij katten wordt nogal eens gerelateerd aan het ter beschikking stellen van onbeperkt voer. Maar is dit wel terecht? En wat zijn de gevolgen op het gedrag van een dergelijke verandering van voermethode? En houden adviezen en beschikbare informatie (op het internet) hier wel rekening mee? Mijn ervaring is dat dit vaak nog niet het geval is. Algemene adviezen leveren in de regel sowieso vaak niet het gewenste resultaat op. Voor een goed plan van aanpak moeten we kijken naar alle aspecten van het individu. In deze blog doe ik een poging om hier iets meer inzicht in te geven.
Onbeperkt voeren, ja of nee?
In theorie is er geen goed of fout. De kat die van jongs af aan gewend is om afgepast voer te krijgen op gezette tijden zal daar waarschijnlijk weinig problemen mee hebben. Zo lang de tijdstippen iedere dag ongeveer hetzelfde zijn en er voldoende voermomenten (tenminste 4 voermomenten verspreid over de dag) plaatsvinden kan deze vorm van voeren geen kwaad. Omdat katten van nature doorgaans meerdere maaltijden per dag nuttigen is het beter om te vermijden dat voermomenten verdeeld worden over 1 a 2 grote porties. Het lichaam van de kat is daar niet op afgesteld. Bij onbeperkt voeren kan de kat zelf bepalen wanneer er gegeten wordt.
Overwegingen, redenen en factoren
Als een kat te dik wordt dan kan het soms nodig zijn om afgepast te voeren. Maar misschien is het beter om ook te onderzoeken of er andere mogelijkheden zijn om dit probleem aan te pakken. Want switchen van onbeperkt voeren naar afgepast voeren kan leiden tot gedragsproblemen, waaronder overmatig miauwen (zeuren om eten), jatten van eten en frustratie gerelateerde agressie naar soortgenoten en eigenaren. Daarnaast zijn de resultaten van enkel afgepast voeren in veel gevallen onbevredigend. Dit komt omdat er bij overgewicht meestal ook ander factoren meespelen, zoals een slecht dieet, medische redenen, een gebrek aan beweging, emotionele stoornissen en/of chronische stress. In veel gevallen is het een combinatie van verschillende factoren. Daarnaast blijkt uit diverse wetenschappelijke onderzoeken dat katten chronische stress kunnen ervaren wanneer zij niet vrij kunnen beschikken over voer. Net zoals bij mensen moet er dus een wijziging plaatsvinden op het gebied van levensstijl om dit probleem effectief aan te pakken. Hiervoor is soms maatwerk nodig.
Ook katten die eerst wel goed gedijden op afgepast voeren kunnen dezelfde gedragsproblematiek ontwikkelen. Meestal zijn het dan ook gedrags- en/of welzijnsredenen om te overwegen te switchen naar onbeperkt voeren. Veranderde relaties binnen een multikathuishouden of een veranderde stofwisseling door ziekte of ouderdom kunnen bijvoorbeeld een oorzaak zijn van het probleemgedrag. Hoe dan ook. Het wordt pas echt een uitdaging om de juiste voermethode te vinden als blijkt dat de kat blijft eten en afgepast voeren voor probleemgedrag zorgt. Of als er binnen een multikathuishouden de katten verschillende diëten en voermethodes nodig hebben. En wanneer er sprake is van (ernstig) overgewicht. Hier onder vind je een aantal tips over voermethodes en een gezonde levensstijl voor je kat.
Voermethodes
Zowel bij onbeperkt als bij afgepast voeren kan het voer worden aangeboden in voerpuzzels en likmatjes. Daarnaast kan voer verstopt worden op diverse plekken in huis zodat de kat op zoek moet gaan naar het voer. Beide methodes zorgen voor fysieke en mentale stimulatie. Wil je afgepast voeren maar ben je de hele dag weg dan kan je gebruik maken van een voerautomaat op timer. Deze zijn verkrijgbaar voor meerdere porties per etmaal. Gebruik bij natvoer een exemplaar met een koelelement. Heb je meerdere katten met andere dieetbehoeftes dan kan je gebruikmaken van een voerbak op chip. Je kan deze voerbak op chip zowel voor onbeperkt als afgepast voeren gebruiken. Bij afgepast voeren moet je dan alleen wel op de voermomenten thuis zijn. Lukt het je niet om op alle voermomenten thuis te zijn dan is er nog één mogelijkheid en dat is voor iedere kat een eigen afgesloten ruimte met kattenluik op chip en daar een voerautomaat op timer plaatsen. Voer je afgepast vanwege overgewicht weeg dan de hoeveelheid voer af op een keukenweegschaal in plaats van de maatbeker te gebruiken. Dan weet je zeker dat je de juiste hoeveelheid voer geeft.
Leefstijl adviezen
Geef, indien mogelijk, de kat (onbeperkt) toegang tot een buitenruimte. Een veilig, afgezet balkon is meestal al voldoende. De buitenruimte zal afleiding bieden, ruimte voor beweging en ‘frisse lucht’. Minder tijd dus om te eten en meer verbruik van energie. Voldoende beweging is essentieel voor iedere kat. Het gebrek aan beweging is namelijk niet alleen een oorzaak van overgewicht maar ook een symptoom. Stimuleer de kat dan ook om meerdere malen per dag te bewegen door middel van spel. Voor speltips verwijs ik naar mijn website. Er kunnen echter ook redenen zijn waardoor een kat zich minder graag beweegt. Denk hierbij onder andere aan medische redenen, sociale factoren in een multikathuishouden, emotionele redenen zoals angst en chronische stress. In dat geval is het aan te raden advies in te winnen bij dierenarts en/of gedragsdeskundige. Voor meer algemene leefstijladviezen verwijs ik naar de Healthy Mind Platter for Cats. Je kan deze vinden op mijn website.
Als laatste het volgende. Laat je over voeding goed adviseren door dierenarts en/of een gecertificeerde voedingsdeskundige voor katten. Iedere levensfase zorgt immers voor een andere voedingsbehoefte. Een gezond dieet kan in veel opzichten bijdragen aan een gezond gewicht en een gezonde levensstijl.
Persoonlijk advies nodig over dit onderwerp? Neem dan contact met mij op!